دوشنبه 16 بهمن 1391-7:12

ادریسیان یا علویان؟/اختلاف ادامه دارد

سیروس مهدوی-پژوهشگر مازندرانی-گفت:ادریسیان نبودند که نخستین حکومت شیعی جهان را برپا کردند بلکه مازندرانی‌ها بودند/ما صحبت از امام برحق داریم و معتقدیم تنها حکومت شیعه علوی که نوع امامت داشته است درمازندران بر پا شد.


مازندنومه،کلثوم فلاحی:همه چیز از نشست دست‌اندرکاران تدوین دانشنامه که با حضور وزیر ارشاد هم همراه بود،شروع شد.

آن شب استاد حسن انوشه عنوان کرد که نخستین حکومت شیعی جهان توسط ادریسیان در مراکش ایجاد شده و حکومت علویان مازندران برافتاده اما ادریسیان همچنان در مراکش حکومت دارند.

در ادامه انوشه با سردبیر مازندنومه گفت و گو کرد و اظهار داشت:«تاسیس نخستین دولت علویان در جهان به ادریسیان مراکش منسوب است.در دوره خلافت هارون الرشید در بیرون شهر مدینه اتفاقی افتاد و حدود 150 تا 160 نفر از علویان کشته شدند.این واقعه در تاریخ اسلام به فخ معروف است.

برای شیعیان بعد از واقعه تف یا حادثه کربلا،حادثه فخ یکی از وحشتناک ترین رویدادها بود.در جریان آن واقعه یکی از علویان فرار می کند  ومی رود سمت شمال آفریقا و مراکش.

او آن جا نیروهایی جمع و علیه هارون قیام کرد و حکومت را به دست گرفت،اما بعدها با زهر وزیرش-که گفته می شود جاسوس هارون بود-کشته شد و حکومت به جانشینانش رسید. نخستین حکومت علویان یا طالبین در جهان مربوط به این گروه بود.

شرح این واقعه در برخی کتاب ها آمده،به ويژه کتاب"مقاتل الطابین"نوشته ابوالفرج اصفهانی.ابوالفرج عرب تبار و از خاندان مروانیان بود اما تمایلات شیعی داشت و در اصفهان زندگی می کرد.او این ماجرا را نقل کرده و نام کشته شده های آن واقعه را نیز آورده است.»


عصر یک شنبه اما سیروس مهدوی،مورخ و پژوهشگر و مدیرمسئول فصلنامه اباختر،در نشست نقد کتاب در نهمین نمایشگاه کتاب مازندران بر مواضع قبلی خود و دوستانش پافشاری کرد و گفت: ادریسیان نبودند که نخستین حکومت شیعی جهان را برپا کردند بلکه مازندرانی‌ها بودند.

 در این زمینه با استاد سیروس مهدوی گفت‌و گو کردیم.

مازندنومه:استاد بالاخره ادریسیان یا علویان؟نظر شما چیست؟

 ادریسیان یک حکومت پادشاهی درست کردند در حالی که ما درباره امامت سخن می‌گوییم و حکومت تشیع. تشیع پایه امامی دارد، بعد از حضرت علی (ع)، امام حسن به امامت رسید و سپس امام حسین؛ این گونه نیست که حتما پس از امام حسن، فرزند آن حضرت به امامت برسد.

 در امامت زید هم این گونه است، وقتی در سال 250 حسن بن زید می‌آید پشت سر او برادرش حکومت را در دست می‌گیرد و بعد اصلا عوض شده و به سمت خانواده امام حسین و ناصر می‌آید که از پسرعموهای خیلی دور آنها بوده است؛ رابطه بر اساس دانش امامی است.

 امام کسی است که از بقیه افراد، دانش بیشتری دارد، درباره امام جعفر صادق(ع) هم همین طور است، پس از آن حضرت فرزندش اسماعیل نیامد.

*مازندنومه:روش ادریسی ها چگونه بود؟

در سیستم ادریسی‌ها این گونه بود که فرزند بزرگتر می‌باید پادشاه می‌شد. ما اصلا درباره پادشاهی سخن نمی‌گوییم، اگر این گونه باشد امویان هم در اندلس برای خودشان پادشاهی درست کردند و تا ابتدای اسلام و تا سال‌های 131 و 132 بودند و خلافت داشتند.

 ما امویان را به نام امام برحق نمی‌شناسیم، ما صحبت از امام برحق داریم و معتقدیم تنها حکومت شیعه علوی که نوع امامت داشته است درمازندران برپا شد و این نخستین جریانی است که در سراسر جهان اسلام آن موقع، پدیدار شد و این در سال 250 بوده است.

*مازندنومه:ادریسی ها چه سال هایی حکومت می کردند؟

 ادریسیان در سال4-173 آمدند و یک ادریس بود که وقتی فوت کرد هنوز فرزندش به دنیا نیامده بود، وقتی به دنیا آمد نام او را هم ادریس نهادند و بر حکومت نشاندند.

برادر آنها یحیی دیلمی بود که باز هم از مازندران است و همچنان دیلمستان حتی در زمان زید هم پناهگاه اهل امامت بوده است.

بلافاصله اطروش و ابوالحسین احمد می‌آیند. ما در باب کفایت امامیه صحبت می کنیم نه در باب توارث و چنین چیزی مورد قبول اهل خرد نیست. به همین دلیل در باب این موضوع پافشاری می‌کنیم که حکومت علویان مازندران، نخستین حکومت علویان بوده است.