مازندنومه، لطف الله آجدانی: بدون آن که بتوان پاره ای از تلاش های ارزنده دیپلماسی دولت های پیشین در جمهوری اسلامی ، از جمله در موضوع انرژی هسته ای ایران را نادیده گرفت ، اما نمی توان از برابر این واقعیت فرار کرد که دولت تدبیر و امید در شرایطی مدیریت اجرایی کشور و دیپلماسی ایران در روابط بین المللی را برعهده گرفت ،که ایران در حوزه مناسبات خارجی در تنش آلوده ترین شرایط و اوج اعمال تحریم های سیاسی و اقتصادی ایالات متحده و متحدانش در اروپا و منطقه علیه ایران  و فشارهای ناشی از آن قرار داشت.

 بی اعتمادی متقابل میان ایران و آمریکا واتخاذ مواضع ناشی از این بی اعتمادی ها وجه غالب مناسباتی بود که در تنش های ناشی از آن ، امید به اتخاذ یک دیپلماسی کارآمد برای حل و کاهش مشکلات و پی آمدهای زیانبارناشی از آن بی اعتمادی وتنش ها ، دور از ذهن و دسترس به نظر می رسید .

حتی گروهی از افراطیون سیاسی چه در ایران و چه در اردوگاه آمریکا و متحدانش از آمادگی خود برای برخوردهای نظامی سخن به میان آوردند و بر طبل  رویارویی های نظامی کوبیدند.

دیپلماسی احمدی نژاد با همه ی شعارهای انقلابی اش نیز نه تنها کارآمدی لازم بر حفظ مصالح نظام و منافع ملی در حل بحران انرژی هسته ای و تحریم های علیه ایران را نداشت، بلکه به افزایش تنش ها و تحریم های بین المللی و مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن در داخل ایران انجامید.

در چنین شرایطی از تنگناها و بیم ها، حسن روحانی با کلید تدبیر و با گفتمان عقلانیت و اعتدال به میدان آمد و با وعده امید در عرصه های داخلی و خارجی، سکانداری دولت تدبیر و امید را برعهده گرفت.

به رغم حضور افراطیون سیاسی مخالف مذاکره چه در ایران و چه در اردوگاه آمریکا و متحدانش در اروپا و منطقه، دولت تدبیر و امید با ریاست حسن روحانی و دستگاه دیپلماسی ایران با نقش فعال وزارت امور خارجه و تیم مذاکره کننده و با حمایت مقام معظم رهبری در حالی که هنوز عمر دولت تدبیر و امید به صد روز نرسید، با دستان پر، از مذاکره ژنو به ایران بازگشتند.

بازگشتی که در تاریخ دیپلماسی ایران سرآغازورود به فصل جدیدی از موفقیت بین المللی ایران و دستاوردها و پی آمدهای مثبت داخلی آن در حوزه های مختلف سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی است.

دولت تدبیر و امید با اتخاذ و کاربرد دیپلماسی خلاقانه و کارآمد نشان داد که با حداقل امکانات و به رغم شرایط سخت و پیچیده می توان با کلید تدبیر و گفتمان عقلانیت و اعتدال ، تهدید را به فرصت و بیم را به امید تبدیل کرد.

هرچند توافق نامه ژنو گام اول و مقدماتی مذاکراتی است که در محدوده زمانی شش ماهه در انتظار چگونگی گامهای بعدی  طرفین مذاکره است، اما به خوبی نشان دهنده این واقعیت است که با ایجاد زمینه های اعتماد متقابل می توان به استمرار و گسترش این اعتماد و پی آمدها و دستاوردهای مثبت آن در چارچوب رعایت حقوق و مصالح و منافع دوجانبه ، عادلانه و برابر برای طرفین مذاکره امید بست.

به موجب این توافق که اولین توافق میان ایران و جامعه ی جهانی در مذاکرات و مناقشات 10 ساله برنامه اتمی ایران است ،برای نخستین باراست که صلح آمیز بودن تلاش های هسته ای ایران و حق ایران برای برخورداری از آن از سوی جامعه ی جهانی به رسمیت شناخته شد.

پیش از این توافق نامه، روند افزایش نامطلوب تنش های بین المللی  میان ایران و جامعه ی جهانی و فشارها و محدویت های ناشی از آن تنش ها و تحریم های روزافزون علیه ایران ، به بلوکه شدن دارایی های ایران در خارج، کاهش صادرات خارجی و حجم مبادلات بازرگانی ایران، کاهش درآمدهای ارزی،کاهش ارزش پول ملی ایران ، کاهش جذب سرمایه گذاری های خارجی در ایران، کاهش تولیدات داخلی، افزایش دلالی گری های اقتصادی و سودجویی های نامشروع  ناشی از آن، افزایش تورم و بیکاری در ایران انجامید.

 این توافق نامه در نخستین گام خود ، توقف تحریم نفتی ایران، آزاد شدن درآمدهای نفتی، لغو تحریم های بیمه و حمل و نقل مرتبط با نفت، لغو تحریم طلا و فلزات گرانبها، لغو تحریم پتروشیمی و صنایع خودرو سازی و نیز خودداری از وضع تحریم های جدید علیه ایران را به دنبال داشته است.

 این دستاوردها که می تواند مقدمه ای برای  دستاوردهای بیشتر و بزرگتر باشد ، نشان می دهد می توان و باید با  ترجیح کلید تدبیر بر شمشیر خشونت و ترجیح گفتمان عقلانیت و اعتدال بر گفتمان احساسی و افراطی، بدون کوبیدن بر طبل  جنگ و مرگ باد ،به دفاع از حقانیت و مصالح نظام و منافع ملی برخاست، پرچم عزت و اقتدار ملی را در جهان به اهتزاز درآورد و چراغ امید به زندگی بهتر در ایرانی هرچه آبادتر را برای ایرانیان زنده نگاه داشت و پرفروغش کرد.