دوشنبه 7 دی 1394-14:47

به مناسبت میلاد امام جعفر صادق(ع)

سفیر صادق تبرستان را بیشتر بشناسیم

ملامجدالدین کوفی سفیر صادق امام ششم بود که مقبره او در ساری قرار دارد. پسندیده است در سال روز ولادت حضرت صادق (ع) یا سالروز ولادت این عالم فقیه، همایشی در گرامی داشت مقام ملامجدالدین توسط دستگاه های فرهنگی برگزار شود.


مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، محسن ذبیحی جامخانه، دانشجوی دکتری مدیریت دانشگاه تهران: در کنار آرامگاه و گلزار شهدای شهر ساری، مقبره ای با گنبد سبز رنگ بنا شده است. این بنای نوساز که هم اکنون در حدود مرکزی شهر ساری واقع شده، مقبره ملامجدالدین مکی است که بنا به روایات، از طرف امام صادق (ع) در سال 130 ه.ق به همراه نامه ای برای ارشاد مردم ساری و آمل به تبرستان (مازندران) آمد و در ساری از دنیا رفته و در این شهر  به خاک سپرده شد.

ملا مجدالدین که مردی با ایمان بود و چشم و دلی روشن داشت؛ پیام امام را آورده بود برای اهالی ساری و آمل که پیوندی دیرینه با اهل بیت داشتند و چراغی از یاد آنها در دل شان روشن بود که گرم شان می‌کرد و حیات شان را معنا می‌داد.

 صادق آل عبا، آن حیات ممتد معرفت و فقه؛ که نامش جاودان و دعای خیرش بدرقه راه مان باد، ملای مکی را راهی ایران کرد تا تنذیر دهد و الهام بخشد و راه راست را از ظلمات گمراهی حد بزند. ملامجدالدین مکی، فرستاده اما م جعفر صادق(ع) با نامه‌ای از ایشان روانه ساری شد.

گویند نامه منتسب به امام که بر پوست آهو نوشته شده است در دست وارثان میرزا محمدحسین حیدری ساروی موجود است [هرچند موجود بودن این سند مایه شک بسیار است].

 پیش از ساخت بنای فعلی که با آجر، بتون و فلز ساخته شده، مقبره دیگری در این مکان وجود داشت که  برخی از نویسندگان معاصر مانند "مشکوتی" آن را در جزو یکی از بناهای اوایل اسلام در مازندران می دانند.

مشکوتی در کتاب فهرست بناهای تاریخی و اماکن باستانی ایران در این باره می نویسد: «....بنای کنونی [بنای قدیمی] بقعه ی مختصری است که دارای ایوانی می باشد. در این ایوان کتیبه ای به خط رقاع گچ­بری شده. بنای قدیمی این بقعه در عداد ابنیه اوائل اسلام به شمار آمده است. طبق کتیبه داخلی بقعه این مکان مقبره ملامجدالدین مکی است».

علاوه بر مشکوتی جهانگردان داخلی و خارجی دیگر نیز از این مقبره بازدید کرده اند. غلامحسین افضل الملک؛ رئیس دفتر ایالتی مازندران در سفرنامه خود در یادداشتی به تاریخ 1331 هجری قمری درباره اصل این فرمان چنین می‌نویسد: «در بیرون شهر ساری مزاری است که ملامجدالدین در آن جا دفن است... . گویند نماينده حضرت امام صادق در سنه صدوسی هجری به این شهر آمده که مردم را ارشاد و هدایت کند. سواد توقیع امام در ایوان آن مزار نوشته شده است. آدمی فرستادم که آن سواد توقیع را برای من بیاورد... . این صورت را برای من آوردند که بعضی از عبارات آن سقط شده است. اصل آن توقیع در خانه یکی از اهالی ساری است که من اصل آن را دیدم. پای آن توقیع صورت مهری است که خوانده نمی شود...»

همچنین مِلگونف که یکی از جهانگردان خارجی است، در عصر قاجار از مقبره ملامجدالدین دیدن کرده است. او می گوید: «ملامجدالدین در طرف شرق ساری نزدیک دروازه ای است که به فرح آباد می رود. اهالی شهر، مجدالدین را امام می خوانند. زیرا معتقدند که بیشتر ایرانیان [مازندرانی ها] را او به دین اسلام دعوت کرد». در نزدیک مقبره ملا مجدالدین نیز صومعه ای است که مقبره شاهزاده سلطان محمدرضا و قبر درویش کیفعلی شاه در آن است. قبر او را سنگی بزرگ می پوشاند که روی آن به خط فارسی نوشته اند: «گویند سنگی داشته است که هر فلزی را به کمک آن زر کردی و در وقت مردن به رود تیجن (تجن) انداخت و راز آن­را به هیچ کس نگفت».

آنچه گفته شد مختصری از شرح حال عالمی بزرگوار است که آنچه امروز ما بدان ایمان داریم، نتیجه مجاهدت ها و تلاش های او و امثال اوست.

 شوربختانه شناختی که از ایشان در سطح شهر ساری و استان وجود دارد در حد نام یک خیابان مرکزی شهر ساری است. عالم وارسته ای که به شایستگی به وظیفه ای که بر گردنش نهاده شده بود عمل کرده است و اکنون زنده نگهداشتن نام و یاد وی و معرفی ایشان به نسل حاضر و نسل های آتی وظیفه امروز ماست.

شخصی چون ملامجدلدین و بزرگانی چو او نه تنها متعلق به یک شهر و استان اند؛ به آئین فراگیر تشیع تعلق دارند و گرامیداشت آنان نیز همتی فراگیر می طلبد.

 بنابراین  پسندیده است در سال روز ولادت حضرت صادق (ع) یا سالروز ولادت این عالم فقیه، همایشی در گرامی داشت مقام ملامجدالدین توسط دستگاه های فرهنگی برگزار شود. این حداقل کاریست که می توان در قبال آن بزرگوار انجام داد.

*منابع مقاله نزد مازندنومه موجود است.