مازندنومه؛ سرویس اقتصادی، اشکان جهان‌آرای: چندی پیش دولت از اجرای طرح کارورزی به عنوان یکی از برنامه‌های کوتاه‌مدت فراهم کردن شرایط اشتغال در جامعه خبر داد. طرحی که در آن دانش‌آموختگان بیکار بین 23 تا 33 سال از مدرک کاردانی تا دکتری برای حضور در واحدهای صنعتی، تولیدی و اقتصادی به کار گرفته می‌شوند و پس از گذراندن یک دوره مشخص با تصمیم کارفرما به کار در همان واحد جذب می‌شوند یا ممکن است در پایان دوره جذب آن مجموعه هم نشوند. اما گواهی پایان دوره کارورزی به آنان ارائه می‌شود.

تفاوت این طرح با کارورزی‌های گذشته در اجرای آن از سوی بخش خصوصی است. از سوی دیگر دولت نیز در این طرح مزایایی را برای کارورز و کارفرما در نظر گرفته تا هر دو قشر نسبت به حضور در طرح تمایل داشته باشند. مزایایی مانند معافیت کارفرما از حق بیمه کارورز برای مدتی مشخص و پرداخت حقوقی جزیی به کارورز در دوره کارورزی از سوی دولت و همچنین ارائه گواهی مهارت حرفه‌ای و آشنا شدن کارورز به نکات علمی رشته‌ای که در آن تحصیل کرده است.

«کمران اصغری»، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مازندران در گفت‌وگو با همشهری به تشریح این طرح پرداخت و سهم و موقعیت مازندران در این طرح را تبیین کرد:

آقای اصغری، در این طرح برای کارفرمایان چه مشوق‌هایی در نظر گرفته شده است؟

نخست این‌که در طرح کارورزی کارفرما بین 4 تا 6 ماه بدون این که حتی یک ریال به کارورز بپردازد، از حضور یک کارورز دانش‌آموخته استفاده می‌کند. در این مدت با توجه به این‌که رابطه کارگری کارفرمایی وجود ندارد، بیمه تامین اجتماعی متوجه کارفرما نخواهد شد و بیمه مسئولیت هم به عهده دولت است. اما مشوق اصلی که در این طرح برای کارفرما دیده شد، این است که پس از پایان دوره کارورزی اگر چنانچه کارورز و کارفرما با هم ارتباط کارگری پیدا کنند، یعنی کارورز در مجموعه پذیرنده ادامه کار بدهد، تا 2 سال حق بیمه کارفرما را دولت می‌پردازد. یعنی کارفرما از سهمیه بیمه تا 2 سال معاف می‌شود که این را دولت می‌پردازد. حقوق را هم پس از دوره کارورزی، کارفرما با توجه به این‌که شخص را به عنوان کارگر پذیرفت، می‌پردازد.

ما برای آغاز کار ناچاریم مشوق‌هایی را برای این دو گروه در نظر بگیریم تا دانش‌آموختگان بیکار وارد بازار کار شوند و جرات و جسارت حضور در عرصه را پیدا کند.

چنین شرایطی برای کارورز هم وجود دارد؟

بله. کارورز پس از تحصیل در دانشگاه این فرصت را می‌یابد که  مهارت عملی رشته‌ای که در آن تحصیل کرد را در یک واحد پذیرنده بیاموزد. اینجا 3 فرصت برای کارورز وجود دارد. یکی این‌که پس از مدتی بیکاری و نیافتن فرصت برای حضور در یک مجموعه مرتبط با تحصیل، این بخت را دارد که کارفرما در صورت رضایت از کارورز او را در مجموعه به کار بگیرد و برای ادامه کار انتخاب کند.

در واقع با این طرح فرصت برای اشتغال فراهم می‌شود.

درست است. دوره کارورزی بستر را برای ورود دانش‌آموختگان به بازار کار فراهم می‌کند. بخت دوم کارورز این است که شخص دست‌کم با مهارت عملی آشنا می‌شود. برای مثال کارورز در یک واحد مرغداری دارای مجوز فعالیت، دوره‌اش را گذراند. پس از 6 ماه حتی اگر کارورز نتوانست در مجموعه به کار خود ادامه دهد، رویه و مهارت مرغداری را آموخته و برای خودش می‌تواند کارآفرینی کند و وارد بازار کار شود.

ممکن هم هست هیچ‌ یک از این موارد برای او اتفاق نیفتد. اما پس از 6 ماه کارورز برای این‌که واحد مشابه او را جذب کند مهارت کافی را دارد. در نتیجه در هر حالت طرح کارورز بهترین طرح برای حل مشکل اشتغال در کوتاه‌مدت و وارد شدن نیروی انسانی به بازار کار است. طرحی که به سود طرفین است تا بخت خود را بیازمایند، کارفرما بهره کافی را از کارورز بگیرد و کارورز هم برای حضور در بازار کار آماده شود. همه این‌ها برای کرورز در حالتی اتفاق می‌افتد که برای کسب یک مهارت که درس آن را خوانده، طی چند ماه مبلغی را نیز معادل یک سوم حقوق پایه تامین اجتماعی، یعنی 310 هزار تومان دریافت می‌کند.

برای طرح کارورزی در بودجه‌های سالانه ردیف اعتباری در نظر گرفته شده که در میانه طرح با مشکل مواجه نشود؟

خوشبختانه در فاز نخست 250 میلیارد تومان برای 150 هزار کارورز در سراسر کشور اعتبار جذب شده است. وزیر محترم تعاون، رفاه و تامین اجتماعی این مبلغ را دریافت کرده‌اند. بنابراین هیچ دغدغه‌ای برای پرداخت بیمه مسئولیت مدنی و حقوق 310 هزار تومانی دوره کارورزی وجود ندارد. در فاز بعدی هم با سازمان برنامه و بودجه کشور توافق می‌شود تا اعتبار لازم را برای ادامه کار کارورزان در رشته‌های مختلف و تعداد بیشتر در مازندران و کشور داشته باشیم.

چه واحدهایی می‌توانند در این طرح کارورز جذب کنند؟

دو شرط اصلی در این دستورالعمل آمده است. نخست این‌که کارفرما صلاحیت فعالیت را داشته باشد. مثلا اگر متولی صدور مجوز یک کارخانه تولیدی سازمان صنعت، معدن و تجارت باشد، مجوز لازم فعالیت را داشته باشد. دوم این‌که صلاحیت واحد برای انتقال مهارت از سوی سازمان فنی‌وحرفه‌ای تایید شده باشد. این دو شرط اصلی است. در نهایت هم پس از دوره کارورزی سازمان فنی‌و‌حرفه‌ای مجوز لازم را صادر می‌کند که کارورز در واحدی مشخص دوره کارورزی را گذرانده و برایش گواهینامه آموزشی صادر می‌‌شود. همچنین دستگاه متولی که می‌تواند هر کدام از دستگاه‌های اجرایی باشند که مجوز فعالیت صادر می‌کنند هم می‌تواند این گواهی را صادر کند.

با اتحادیه‌های کارگری و کارفرمایی استان هماهنگی‌های لازم انجام شده است؟

خوشبختانه از حدود 25 روز پیش که کار از سوی وزارتخانه آغاز شد، مقدمات اجرای طرح در استان را فراهم کردیم. البته ما باید از یکم تیر کار را آغاز می‌کردیم. اما بلافاصله پس از آغاز کار از سوی وزارتخانه، با بسیاری از تشکل‌ها و شرکای اجتماعی و دستگاه‌های اجرایی نشست‌های زیادی داشتیم. از صدا و سیمای استان هم باید قدردانی کنم که چند جلسه اطلاع‌رسانی خوبی کردند و خودشان پیگیر طرح شدند.

سهمیه مازندران در این طرح چقدر است؟

ما در مجموع 5 هزار و 265 نفر از این 150 هزار نفر سهمیه داریم. اطلاع‌رسانی خوب در استان باعث شده که همین حالا و در ابتدای طرح ظرفیت نه تنها تکمیل شده، بلکه افزون بر ظرفیت هم نام‌نویسی داریم. تا کنون در مازندران 5هزار و 450 نفر ثبت‌نام کردند. یعنی مازاد بر سهمیه. پس این دغدغه را نداریم که کارورز نداشته باشیم.

متقاضیان برای ثبت‌نام به کجا باید مراجعه کنند؟

سایت www.karvarzi.mcls.gov.ir ازسوی وزارتخانه برای ثبت‌نام متقاضیان در نظر گرفته شده است که دانش‌آموختگان می‌توانند به این سایت مراجعه کنند. مشخصات خود را به عنوان کارورز در سایت ثبت می‌کنند و واحد پذیرنده کارورز هم عین همان مشخصات را بارگذاری می‌کند و این دو با هم لینک می‌شوند. مثلا واحد پذیرنده در سامانه مشاهده می‌کند که از رشته مورد نظرش 50 نفر نام‌نویسی کردند. این واحد بر اساس مشخصات ثبت شده گزینش و به تعداد مورد نیازش نیرو انتخاب می‌کند.

این هم تعیین شده که هر واحد پذیرنده کارورز چند کارورز می‌تواند به خدمت بگیرد؟

طبق دستورالعمل هر واحد پذیرنده کارورزی به ازای هر 3 نفر نیرو، یک کارورز می‌تواند جذب کند تا هر واحد بر اساس میزان فعالیت و اشتغال‌زایی از این طرح بهره‌مند شود. اما با توجه به در اولویت بودن کشاورزی در اقتصاد و به ویژه مازندران، برای واحدهای مرتبط با این بخش استثنا قائل شده و به ازای هر 2 نفر یک کارورز جذب می‌شود. نیاز است دانش‌آموختگان حوزه کشاورزی وارد بازار این رشته شوند. برای صنوف هم چنین شرایطی در نظر گرفته شده است. البته تلاش بر این است تا برای برخی صنوف دارای یک نفر نیرو هم یک کارورز در نظر گرفته شود تا دانش‌آموخته بیشتری را روانه بازار کار کنیم.

با توجه به بالاتر بودن تقاضا در مازندران نسبت به سهمیه، امکان افزایش سهمیه هم برای استان وجود دارد؟

درست است که 5هزار و 265 سهمیه داریم. اما 15 هزار سهمیه از این 150 هزار سهمیه شناور است تا اگر بیشتر از سهمیه تعیین شده برای استانی به کارورز نیاز باشد، این امکان وجود داشته باشد. ما در استان مشکلی بابت کارورز نداریم. البته برای واحد پذیرنده هم نگرانی وجود ندارد. اما باید برای اطلاع‌رسانی واحدهای پذیرنده کارورزی بیشتر تلاش کنیم. دانش‌آموختگان بیکار ما در استان زیاد هستند و در ثبت‌نام مشکلی نیست. خواهش ما از همه واحدهای پذیرنده این است که ثبت‌نام را انجام دهند و اگر شرایط لازم را داشتند برای جذب کارورزی و ورود این عزیزان به بازار کار شرایط را فراهم کنند. تا کنون حدود 50 واحد پذیرنده ثبت‌نام کردند. با این اطلاع‌رسانی که در حال انجام است پیش‌بینی می‌‌کنیم این تعداد نیز افزایش خوبی داشته باشد.

سخن پایانی.

مخاطبان گرامی این طرح را با کارورزی که قبلا بود اشتباه نگیرند. دستگاه‌های دولتی در آن طرح کارورزان را می‌پذیرفتند و انتظار کاروزان هم این بود که دستگاه دولتی آن‌ها را جذب کند. اما چون ظرفیت لازم برای جذب وجود نداشت، انتقادات و گلایه‌هایی مطرح می‌شد. نباید آن طرح کارورزی را با طرح کارورزی جدید یکی ببینیم. این‌ها متفاوت هستند.
در این رکود اقتصادی و با بیکاری مزمنی که داریم باید طرح کارورزی را به عنوان طرح کوتاه‌مدت بپذیریم. وقتی طرح در 8 استان پایلوت خوب پاسخ داد باید به آن اعتماد کرد. خوشبختانه استان ما از استان‌هایی بود که این طرح را خوب پذیرفت و استاندار محترم و معاونان و دستگاه‌های اجرایی همکاری کردند.