شنبه 26 اسفند 1385-0:0

قلعه‌پولاد در حال تخريب است

جمعي از كارشناسان و گردشگران در غرب مازندران مي‌گويند : براي جلوگيري از تخريب معروفترين قلعه بر جاي مانده شمال ايران به نام" قلعه‌پولاد" واقع در بخش بلده شهرستان نور بايد برنامه‌ريزي كرد.


 

آنان بر ضرورت ارايه و اجراي طرح‌هاي جامع براي صيانت از اين يادمان و ميراث گرانبهاي فرهنگي و تاريخي تاكيد كردند.

بلده بخشي از شهرستان نور منطقه غرب مازندران است كه شاخصه آن قلعه عظيمي است كه همچون " پولاد " استوار از شهر محافظت مي‌كند.

بر روي ارتفاعات شمالي مشرف بر بخش بلده نور ، قلعه‌اي معروف به " قلعه پولاد " به چشم مي‌خورد كه بر اثر بي‌توجهي رو به فراموشي و تخريب است.

اين قلعه از معروفترين قلعه‌هاي برجاي مانده در شمال ايران است كه تا اوايل دوره صفويه مركز يكي از مقتدرترين قدرتهاي محلي آن روز ايران بود.

هرچند به مرور زمان و بي‌توجهي به اين قلعه عظيم دچار آسيبهاي زيادي شده ولي همچنان تعدادي از برج و باروهاي آن سرفراز بر بلنديهاي شمال شهر بلده بر بالاي پوزه كوهي كه رو به جنوب است، ايستاده‌است.

مطالعات تاريخي نشان مي‌دهد تا قبل از صفويه قدرتهاي محلي با رياست ملك كيومرث بادوسپتاتيو و اولاد او از شاهان بني‌كاووس بر قلعه حكومت مي‌كردند اما با انقراض آنها به دست صفويه منطقه رستم داد(نور و كجورامروزي ) روي ترقي نديد و قلاع آن همچون قلعه پولاد رو به ويراني نهاد.

بر گرد قلعه هفت حصار با ‪ ۷‬دروازه بنا شده بود كه درداخل آن هفت حوض تو درتو قرار داشت كه امروزه آثار برخي از آنها تا حدودي برجاي مانده است.

براساس روايات، از قلعه تا كوه مجاور يك پل معلق به رنگ سفيد وجود داشت كه روزهاآن را مي‌انداختند و اول غروب با زنجيرهايي كه داشت به طرف دروازه مي‌كشيدند و جمع مي‌كردند.

بناي قلعه شامل سه قسمت اصلي است و بارويي اطراف آن را احاطه كرده است.

برج‌هاي متعددي در هر سمت بارو به چشم مي‌خورد و ارتفاع تعدادي از آنها كه برجاي مانده حدود هفت الي هشت متراست.

آب قلعه از چشمه مرتع ملرز با تنبوشه( لوله سفالي ) به داخل قلعه منتقل مي‌شد، همچنين در داخل قلعه نيز چاه آبي حفر و بر روي آن بنايي مستحكم با بامي گنبدي شكل ساخته بودند كه در مواقع ضروري از آن استفاده مي‌كردند.

در اطراف اين قلعه گورستاني قديمي وجود دارد كه امروزه سنگ‌هاي قبر ارزشمند آن بر اثر بي‌توجهي به شدت آسيب ديده است.

" عليرضا نوري " يك هنرمند نوشهري كه اخيرا از اين قلعه بازديد كرد به ايرنا گفت : حفظ آثار تاريخي به عنوان شناسنامه‌هاي هر سرزمين و به دليل توسعه صنعت گردشگري كشور ضروري است.

به گفته كارشناسان در صورتي كه قلعه بلده نور و ساير اماكن تاريخي آن مورد بازسازي قرار گيرند ، مي‌تواند شهر را به يك منطقه گردشگري مبدل كند، بويژه آنكه بلده با آب و هواي مطبوع و مردمان نيكو خصال قابليت تبديل يك منطقه ويژه گردشگري را دارد.

استاد تاريخ دانشكده غيرانتفاعي معماري نوشهر گفت : حفاظت و صيانت از اين يادمان تاريخي كه هنر منطقه به شمار مي‌آيد، ضروري است.

" علي نائيج " افزود: حفاري‌هاي غيرمجاز و شبانه در قلعه پولاد بر روند تخريب و ويراني اين اثر تاريخي شدت بخشيده است.

وي اظهار داشت : متوليان امر نيز برنامه‌اي براي مرمت و حفظ اين قلعه معروف در شمال ايران ندارند.

وي خاطرنشان كرد:اينگونه بناهاي تاريخي شناسنامه و هويت ما بشمارمي‌آيند از اينرو بايستي در صيانت از آنها تلاش بيشتري صورت گيرد.

به گفته نائيج، موقعيت طبيعي و منطقه‌اي قلعه پولاد، لزوم ارايه طرح‌هاي ويژه براي گردشگري و طبيعت گردي را طلب مي‌كند.

وي كه تحقيقات زيادي در زمينه قلعه‌پولاد انجام داده،اضافه‌كرد: صرف بودجه اندك براي احيا اين اثر تاريخي، در ارتقاي صنعت گردشگري و موقعيت اقتصادي منطقه موثر است.

بخشدار بلده نور گفت : مرمت و حفظ اين اثر باستاني به‌عنوان فرهنگ ملي و بومي ضروري است.

" جان‌الله عبدي " به ايرنا افزود : براي نورپردازي داخل قلعه در سال ‪۸۲‬ ‪ ۹۰‬ميليون ريال تخصيص داده شد كه متاسفانه تاكنون به دلايل مختلف اين طرح اجرا نشد.

وي ادامه داد : همچنين امسال ‪ ۲۰۰‬ميليون ريال براي بازسازي و مرمت اين اثر باستاني اختصاص داده شد.

وي اظهار داشت: به دليل برودت هوا و شرايط نامناسب جوي در سالجاري نيز اقدامي براي بازسازي قلعه پولاد نشد.

معاون حفاظت و احياء سازمان ميراث فرهنگي ، گردشگري و صنايع دستي استان مازندران گفت : طرح اوليه مرمت و مستندسازي قلعه پولاد بخش بلده نور تهيه شد.

مهدي ايزدي به ايرنا افزود : گمانه زني و تعيين حريم اين قلعه از سال ‪ ۸۶‬آغاز مي‌شود و طرح‌هاي پژوهشي به مرحله اجرا در مي‌ايد.

وي اظهار داشت : همچنين طرح‌هاي پژوهشي از داخل قلعه و برج و باروها نيز به صورت عملي از سال آينده آغاز مي‌شود.

به گفت ايزدي چند پروژكتور نيز براي تامين نور و روشنايي داخل قلعه پولاد خريداري شده كه با هماهنگي ادارات مربوط نصب و راه‌اندازي مي‌شود.

وي يادآور شد : قلعه باستاني پولاد بخش بلده نور حدود ‪ ۱۳‬هكتار وسعت دارد.

بخش بلده نور ‪ ۱۰‬هزار نفر جمعيت ثابت و شناور دارد.(irna)