پنجشنبه 14 تير 1397-7:44

اینستاگرام و «سد ذرایع»

شربتیان، وکیل پایه یک دادگستری: با دیدن مطلبی منتسب به معاون اول دادستان کل کشور مبنی بر لزوم فیلترینگ نرم افرار اینستاگرام به دلیل اینکه عده ای از افراد با حضور در آن و به بهانه جمع آوری کمک برای مردم مرتکب کلاهبرداری می شوند، ناخودآگاه به یاد «سد ذرایع» افتادم که البته در میان فقهای شیعه به شدت مورد تردید بوده و مورد پذیرش قرار نگرفته است.


مازندنومه؛ سرویس حقوقی، دکتر محمود شربتیان، حقوقدان: 1- یکی از منابع استنباط احکام در میان اهل سنت «سد ذرایع» است. ذرایع جمع ذریعه به معنای وسایل است و سد ذرایع یعنی جلوگیری از انجام محرمات به وسیله ممنوع کردن اعمال مباحی که ممکن است مقدمه ای  برای انجام گناهان باشد.

به بیان دیگر وقتی فقیه با این مسئله مواجه  می شود که در جامعه اسلامی برخی اعمال مباح  وسیله ای در راه انجام محرمات  قرار گرفته اند، با تغییر عنوان حکم آنها از اباحه به حرمت،  مسلمین را از افتادن به ورطه حرام محافظت خواهد کرد. به عنوان مثال حنابله با استناد به این اصل فقهی معتقدند ورود زنان به گورستانها حرام است؛ زیرا وقتی زنان برای سوگواری وارد گورستانها می شوند، در حین سوگواری ممکن است صدای آنها به گوش نامحرم رسیده و مرتکب حرام شوند، لذا باید از ابتدا مانع ورود آنها به گورستان شد.

2- با دیدن مطلبی منتسب به معاون اول دادستان کل کشور مبنی بر لزوم فیلترینگ نرم افرار اینستاگرام به دلیل اینکه عده ای از افراد با حضور در آن و به بهانه جمع آوری کمک برای مردم مرتکب کلاهبرداری می شوند، ناخودآگاه به یاد این مسئله اصولی افتادم و تنها توجیه ای که در آن یافتم استناد به " سد ذرایع" بود که البته در میان فقهای شیعه به شدت مورد تردید بوده و مورد پذیرش قرار نگرفته است.

با پذیرش چنین استدلالی لازم دیدم موارد دیگری را نیز به عزیزان دستگاه قضایی یادآوری کنم تا با سد این ذرایع جامعه را از بسیاری از معضلاتی که در آن وجود دارد محافظت کنند:

  مورد اول بانکهای کشور هستند که  حقیقتا زمینه ساز بسیاری از مفاسد اقتصادی از جمله اختلاس، سوء استفاده های مالی ، پولشویی و مانند این ها در جامعه هستند و باید هرچه سریعتر با تعطیلی آنها جلوی بروز و ظهور این جرایم گرفته شود.

- همچنین لازم است برگزاری هرگونه مسابقه ورزشی نیز در کشور ممنوع شود! چرا که درپی آن انواع و اقسام شرط بندی ها و مسابقات پیامکی و قمارهای مجاز و غیر مجاز در جامعه به شدت  رواج یافته است.

- مورد بعدی که باید مورد توجه قرارگیرد، بسیاری از ادارات دولتی و نهادهای عمومی دولتی و غیر دولتی است؛ چرا که پایگاه اصلی رانتخواری و فسادهای متعددی که موجب بسیاری از اختلالات موجود در جامعه شده، وجود همین ادارات دولتی ست

-  در دانشگاهها نیز انواع فسادهای اخلاقی و روابط نامشروع  اتفاق می افتد. همچنین جوانان سر به زیر و آرام شهرستانی در بسیاری از موارد با ورود به دانشگاه تبدیل به افراد منتقد می شوند که در نتیجه  دانشگاه ها را باید  زودتر از بقیه موارد تعطیل کرد!

- بسیاری از فسادها و جرایم  دیگر نیز در جامعه وجود دارد که در صورت رسیدگی به موارد مورد اشاره، در فرصتی دیگر به استحضار خواهد رسید.