مازندنومه، سرویس محیط زیست و گردشگری: «کلاونگا» روستایی در ارتفاعات بخش بلده شهرستان نور در دهستان اوزرود است که سال‌هاست اهالی آن با آلودگی‌های ناشی از فعالیت یک معدن سرب دست و پنجه نرم می‌کنند.

اول آبان سال گذشته سد پساب معدن سربی که در منطقه بالادست این روستا قرار دارد شکسته و حجم زیادی از آلودگی وارد منطقه و با شکایت اهالی، معدن تعطیل شد. شرکت پیمانکار هم که وابسته به بنیاد مستضعفان و جانبازان است، سعی کرد رسوب پخش شده در منطقه را جمع‌آوری کند. اما به گفته اهالی، ریزگردها در هوای روستا وجود دارند و آب و خاک منطقه هم آلوده شده است.

اهالی این روستا سال‌هاست که از فعالیت این معدن مشکلاتی را تحمل می‌کنند. سال گذشته بیش از یک میلیون تن پساب در سد وجود داشت که در منطقه پخش شد. 70 درصد پساب که تا 4 کیلومتر پخش شده بود را جمع‌آوری کردند و دوباره در همان سد ریختند! بخشی از آلودگی‌ها هنوز وجود دارد. رودخانه به سد چسبیده است و همیشه احتمال آلودگی وجود دارد. با توجه به این‌که معدن و سد در بالادست روستا قرار دارند، آلودگی همیشه در هوای روستا دیده می‌شود.

 این معدن در دهه 30 با هدف استخراج باریت ایجاد و از دهه 40 هم استخراج و فرآوری سرب انجام شد. آن زمان فعالیت معدن برای روستا خوب بود. چون به واسطه آن، راه، برق و جاده به روستا رسید. اما کم‌کم آثار سوء آن پدید آمد.

کارگران معدن چند سال بعد دچار بیماری شدند و فوت کردند. خیلی از بچه‌های دهه 40 و 50 پدران‌شان را بیشتر از 10 سالگی خود ندیدند. سال‌های سال شوراهای مختلف روستا به دنبال احقاق حقوق اهالی بودند. حداقل این که از درآمدها چیزی به اهالی برسد. اما حتی گاهی پیگیری‌ها نتیجه معکوس داد و به همین دلیل دیگر کسی پیگیر نشد.

به تازگی سد پساب سرب شرکت معدنی دماوند، به عنوان بهره بردار معدن دونا در منطقه دیماردینی کلاونگا دوباره شکست.

به گفته اهالی کلاونگا، این شرکت در اثر بی احتیاطی وبی مبالاتی در اصول فنی، معدن خسارات فراوانی به روستا و محیط زیست وارد کرده است.

پس از اتفاق پاییز سال گذشته به دستور دادستان شهرستان نور، این معدن تعطیل و مقرر شد تا رفع آلودگی و پاکسازی محیط که مراتع و اراضی کشاورزی اهالی روستا و نیز رودخانه است، فعالیت مجدد نداشته باشد، اما با گرفتن تعهد اجازه فعالیت موقت به شرکت داده می شود

این در حالی است که در صورتجلسه مورخ 14 دی ماه 1396  اداره کل مدیریت بحران استان مازندران، به خصوص در بند های ۵ و ۶ و ۷ تصریح می شود که تا زمان پایداری سد خاکی، شرکت حق ورود پساب به آن را ندارد و نیز مقرر می شود مطالعات و اقدامات لازم در این خصوص صورت پذیرد.

اکنون شرکت یاد شده بدون توجه به تعهدات خود و بدون انجام اقدامی در راستای مقاوم سازی سد خاکی، مجدداً پساب کارخانه را به سد ریخته که در نتیجه در تاریخ 17 شهریورماه سال جاری، سد خاکی دوباره شکست و مواد سمی به داخل رودخانه و مراتع کشاورزان ریخته شد.

دی ماه سال گذشته نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس شورای اسلامی به خبرنگار ما گفته بود که تمام قد در مقابل تخریب محیط زیست خواهد ایستاد.

علی اسماعیلی تاکید کرده بود: به محض این‌که شنیدم این حادثه پیش آمد نامه‌ای به محیط زیست و بسیاری از مسئولان مرتبط زده شد تا پیگیری‌های جدی در دستور کار قرار بگیرد. از سازمان حفاظت محیط زیست نیز درخواست کردیم که بازرس ویژه بفرستند و در صورت بروز خسارت نیز برای جبران خسارات احتمالی اقداماتی انجام شود.

 وی گفته بود: وضعیت روستای کلاونگا در حال حاضر یکی از دغدغه‌های جدی من است و با اولویت آن را پیگیری می‌کنم. سازمان حفاظت محیط زیست هم حتما باید دلایل خود را برای بازگشایی این معدن مطرح کند. بهره‌بردار معدن پیگیری‌های زیادی برای از سر گرفته شدن معدن انجام داده است و در تلاش هستند که استخراج و فرآوری را آغاز کنند. ولی ما مخالف فعالیت معدن هستیم.

در همان گزارش، مدیرکل محیط زیست مازندران نیز به خبرنگار ما گفته بود: حفاظت محیط زیست از خواسته‌های خود کوتاه نمی‌آید و هر بهره‌برداری که در هر منطقه‌ای انجام می‌شود باید جوامع محلی و بومی را منتفع کند. اگر این‌طور نباشد حق‌شان ضایع شده است. ضمن این‌که بعید است چنین پروژه ای بتواند با موفقیت به کار خود ادامه دهد.

ابراهیمی تاکید کرده بود: بهره‌بردار این معدن هر زمان که به تعهدات ارائه شده عمل کند می‌تواند فعالیت را از سر گیرد و اگر این روند دو سال دیگر هم طول بکشد، محیط زیست اجازه فعالیت نخواهد داد.

اینک اما معدن آلوده کننده محیط زیست دوباره فعال شده و سد پساب سرب آن نیز اخیراً برای دومین بار شکسته شده است، با این تفاوت که شرکت معدنی با طرح شکایت از اهالی روستای کلاونگا حالا در قامت یک مدعی عرض اندام می کند و سعی در خاموش کردن اعتراض های مردمی دارد.

*مطلب مرتبط:

تولید ریزگردهای سربی در مرتفع‌ترین روستای مازندران