يکشنبه 9 فروردين 1388-0:0

چرا مازندران در جذب توریسم موفق نیست؟

يادداشتي از:رجبعلی سالاریان،دانشجوی فوق لیسانس برنامه ریزی شهری-نور

 


 هنگامی که شما در مجلس یا محفلی هستید که بحث از توریسم و جهانگردی می شود ناگهان ذهن ها همه به سوی چند استان مهم ایران معطوف می شود؛ از جمله: اصفهان، فارس (شیراز)، کرمانشاه، همدان و... در حالی که مازندران با داشتن طراوت و جاذبه های توریستی فراوان، با کمی توجه و فراهم نمودن امکانان توریستی و انجام تبلیغات کافی در این امر مهم می تواند به مرکز توریستی کشورتبدیل شود.

علاوه بر آن استان ما با داشتن شرایط ویژه دارای آثار و ابنیه مذهبی و تاریخی فراوانی است. جلگه های ساحلی دریای خزر همراه با دامنه های کوهستانی و شهرها و روستاهای زیبا با چشم اندازهای طبیعی از جمله نواحی مهم استراحتی و توریستی می تواند این استان به شمار آید.

به عنوان مثال طبق آمار رسمی در شمال کشور، ‪ ۸۸‬پارک جنگلی شناسایی شده وجود دارد که که مساحت کل آنها ۵۰۱۹۳ ‬هکتار است که تعداد پارک های جنگلی فعال، ‪ ۵۳‬و مساحت آنها ۳۴۶۰۲ ‬هکتاراست.

 استان مازندران از امتیازات و جاذبه های ویژه ای چون داشتن جنگل های انبوه، پارک های جنگلی، سواحل زیبا دریای نیلگون، هزاران رود کوچک و بزرگ است که می تواند در جذب و جلب توریست در سطح ملی و جهانی بهره مند باشد که در واقع می توان از آن به نفع رونق اقتصادی منطقه و حتی کشور سود جست ولی در حال حاضر به علت نبود آمادگی های لازم استفاده چندانی از این امکانات نمی شود؛ بنابراین لازم است براي چنین پیشرفتی برنامه ریزی های اصولی و بنیادین و درازمدت و پایدار در جهت پیشبرد اهداف توسعه جهانگردی استان مدنظر می باشد.(البته بنا به شنیده ها برنامه ریزی هایی در این خصوص توسط ارگان های مرتبط در حال انجام است) .

 در مازندران در حال حاضر نوار ساحلی از رامسر تا بابلسر که عمده استفاده کنندگان از دریا می باشند 98 درصد آنها در اختیار افراد خاص بوده یا ارگان دولتی هستند که مردم نمی توانند به صورت عمومی از دریا و ساحل آن استفاده کنند و بنا بر قولی تقریبا نزدیک به 1000 هکتار بالغ بر 3000 سوئیت فقط در اختیار سازمان های دولتی می باشند که مخصوص وزارتخانه ها است و دولت سالیانه میلیاردها تومان برای نگهداری و استهلاک و گذراندن اوقات فراغت کارکنان هزینه می کنند. 

 همچنین نداشتن برنامه ریزی منطقی و کمبود محدوده شنا، سالانه نزدیک به 200 نفر در دریای مازندران جان خویش را از دست می دهند و بی توجه از کنار آن می گذریم. فقدان امکانات از قبیل اورژانس، فضاهای ورزشی، نبود روشنایی در نوار ساحلی و فقدان پاسگاه های امنیتی به صورت شبانه روزی در نوار ساحلی علی رغم تلاش های بعمل آمده نیز با بر مشکلات آن افزوده است.

در خصوص استفاده مناسب از پارک های جنگلی موجود در مازندران به خاطر کمبود اعتبار و ضعف قانون نمی توان از آنها استفاده بهینه شود. مثل پارک جنگلی نور که به علت نبود اعتبار لازم علی رغم داشتن نزدیک به 4000 هکتار مساحت(یکی از بزرگترین پارک های خاورمیانهبه حساب می آید) فقط از حدود 350 هکتار ان استفاده می شود.

این پارک بنا به گفته مسولان به علت نبود قانون مناسب در خصوص استفاده از آن مثل واگذاری به بخش خصوصی یا شهرداری ها و... سالانه توریسم زیادی را از دست می دهد که این موضوع یکی از مشکلات مهم خیلی از پارک هاي شمال می باشد که در صورت حل مشکل سالانه گردشگر زیادی را به شمال خواهد کشاند.

 راه های متصل به مازندران که سه محور می باشد عمدتا قدیمی و جواب گوی نیاز تکنولوژی و اتومبیل های امروزی را نیست ضمن اینکه مکان های بین راهی که برای استفاده مسافران استفاده می شودعمدتا دارای تجهیزات کامل و بهداشتی نیستند.(تعداد انگشت شماری از مکانها اصول گردشگری و بهداشتی در آن رعایت شده است).

در مجموع وضعیت صنعت گردشگری در استان مازندران همیشه این گونه بوده است و مشکلات و تنگناهای بخش گردشگری و توریسمی در استان مازندران را می توان در موارد زیر هم عنوان کرد:

-عدم سرمایه گذاری ، کمبود اعتبارات عمرانی، کمبود تجهیزات و تسهیلات و ضعف امکانات

 -ضعف امکانات حفاظت و نگهداری و اعمال سیاست های احیا در جهت حفظ منابع طبیعی و رودخانه ها و چشمه ها و تالاب ها و سیاست های بازدارنده تخریبی

 -نارسایی سیاست ها ،ضعف مدیریت ها و نارسایی تشکیلات عمومی صنعت توریسم و گردشگری.

 - ضعف آموزش و تبلیغات در زمینه فرهنگ توریسم و نبود آژانس های راهنما های جهانگردی ونیز پروازهای مستقیم از شهر های بزرگ کشور به استان وهمچنین نبود اطلاع رسانی در ورودی های استان

 -نبود برنامه ریزی های اصولی و ضعف تشکیلاتی و لزوم تدوین آیین نامه های یکنواخت در جهت رونق توریسم

 - نبود جاده مناسب برای سیر و سیاحت .( اکثر راه ها قدیمی و برخی از نقاط خاکی )و فقدان مکان های بین راهی مناسب بهداشتی برای توریسم ها در راههای متصل به مازندران

 - فقدان آب آشامیدنی سالم و بهداشتی و همچنین استخر آب شیرین در نوار ساحلی با عنایت به موارد فوق به نظر می رسدپیگیری در خصوص تصویب قانون مناسب استفاده از پارک ها و امکانات ملی و طبیعی توسط ارگان مرتبط مثل منابع طبیعی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با همکاری استانداری و دیگر ارگان های دولتی به خصوص ngoها می تواند به این امر کمک کند.

درخصوص اطلاع رسانی از اماکن تقریحی ، توریستی ،مذهبی و... باید به صورت ملی و با امکانات روز و با هدف آشنایی همه افراد در سراسر کشور و حتی خارج از کشور باشد که در این زمینه صداو سیما و مطبوعات نقش بسزایی دارند.

با توجه به این که هماهنگی بین سازمان ها در امر جهانگردی از مهمترین عوامل رشد صنعت توریسم است لازم است نوعی هماهنگی بین تمام ارگانها با سازمان ایرانگردی و جهانگردی برقرار شود و سازمان باید برای ارتباط با دیگر ارگانها برنامه ریزی منطقی و دقیق داشته باشد. ارزیابی و نظارت از مکان های تفریحی و مکانهای که باید در زمینه گردشگری مجوز فالیت اخذ نمایند با حساسیت بیشتر و مجهز به سازو کار روز باشند . (kalej_ir@yahoo.com)