تعداد بازدید: 7106

توصیه به دیگران 1

سه شنبه 11 خرداد 1389-0:0

حکومت و مردم در اندیشه امام

...وجود برخی اختلافات سلیقهﺍی و جناحی نباید مانع تحمل نقدپذیری و توجه به ضرورت همدلی در خدمت به مردم شود.(به بهانه بيست ويکمين سالروز درگذشت امام خميني؛يادداشتي از مریم پروین - آمل)


یکی از دستاوردهای بزرگ قیام امام خمینی (ره) که پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی را به دنبال داشت ، ایجاد تحول در گفتمان سیاسی دربارۀ فلسفه حکومت و نقش مردم در حکومت و جامعه است.

شناخت اندیشه و گفتمان سیاسی امام خمینی و پای بندی به آن ﻣﻰتواند برای همه کسانی که داعیه پیروی از امام و اندیشه های او و دلبستگی به انقلاب اسلامی ونظام جمهوری اسلامی را دارند، چراغ راه والگوی عمل باشد.زیرا فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی ایران با فلسفه سیاسی امام خمینی پیوندی ناگسستنی داشته و قوام انقلاب ونظام جمهوری اسلامی به دوام اندیشه های سیاسی امام خمینی وابسته است.


حاکمیت قوانین الهی و ولایت فقیه، نفی استبداد و استکبار، تأکید بر اسلام ناب محمدی (ص) ونفی هر گونه تحجر ومقدس مآبی ، عدالت اجتماعی و دفاع از حقوق و آزادی های قانونی ملت، اتکای نظام سیاسی اسلامی به رأی واراده مردم ، حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش ونقش بنیادین آنان در تمام امور کشور و پاسخگو بودن همه مسئولین نظام به ملت وتلاش آنان برای خدمت به مردم ، از جمله مهم ترین شاخصه های گفتمان سیاسی امام خمینی است.


در اندیشه های سیاسی امام ، نقش وحقوق مردم در حکومت و جامعه از اهمیت فراوانی برخوردار است. امام با اعتقاد راسخ به نقش مردم ، تأکید کردهﺍند : «حکومت اسلامی ، حکومتی است که اولاً صد در صد متکی به آرای ملت است.به شیوهﺍی که هر فرد ایرانی احساس کند با رأی خود، سرنوشت خود و کشور خود را می سازد.»(1)


از همین دیدگاه است که امام به صراحت اشاره کردهﺍند : «ما خواهان استقرار یک جمهوری اسلامی هستیم . وآن حکومتی است متکی به آرای عمومی.» (2) آزادی ودموکراسی دواصل مهم در اندیشه امام خمینی دربارۀ حکومت و مردم است.از دیدگاه امام خمینی : «آن رژیمی را که ما ﻣﻰخواهیم یعنی اسلامی ، اسلامی است که در آن دموکراسی مندرج است و مردم آزادند.» (3)


امام خمینی در تبیین حکومت اسلامی ونقش مردم در آن ، حق انتقاد از مدیران و مسئولین حکومت را از حقوق مردم دانسته و تأکید می کند : «هر فردی از افرادملت حق دارد که مستقیماً در برابر سایرین ، زمامدار مسلمین را استیضاح کندو به او انتقاد کند واو باید جواب قانع کننده دهد ودر غیر این صورت ، اگر به خلاف وظایف اسلامی خود عمل کرده باشد، خود به خود از مقام زمامداری معزول است.» (4)

در مواضع فکری امام ، حتی باید شرایطی وجود داشته باشد تا «کوچکترین فرد ایرانی بتواند آزادانه و بدون وجود کمترین خطر ، از بالاترین مقام حکومتی انتقاد کند واز اودر مورد اعمالش توضیح بخواهد.» (5) زیرا از نظر امام ، «حکومت اسلامی ، استبدادی نیست که رئیس دولت مستبد و خود رأی باشد.» (6)


در اندیشه های سیاسی امام خمینی ، حکومت وسیلهﺍﻱ است برای تحقق بخشیدن به هدفهای عالی اسلامی و خدمت به مردم.از دیدگاه امام، عهده دار شدن حکومت فی حد ذاته شأن و مقامی نیست، بلکه وسیله انجام وظیفه اجرای احکام الهی و برقراری نظام عادلانه اسلامی است.(7)

 از دیدگاه امام ، فلسفه حکومت ، خدمتگزاری است ونه ریاست و سلطه و استیلا. و لذا «ائمه وفقهای عادل موظفند که از نظام وتشکیلات حکومتی برای اجرای احکام الهی وبرقراری نظام عادلانه اسلام و خدمت به مردم استفاده کنند.» (8)


دقت در اندیشه ها وسیرۀ عملی امام خمینی وپای بندی به آن ، متضمن درس هایی ارزشمند برای همه مسئولان نظام جمهوری اسلامی وشخصیت ها و فعالان سیاسی دلبسته به امام و  انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی است.

گفتمان سیاسی امام درباره حکومت و مردم می آموزد که حفظ وتداوم انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی جز از راه اجرای نظام عادلانه اسلامی وتفاهم و همدلی برای اصلاح نقاط ضعف وتلاش هر چه بیشتر برای خدمت به مردم و دفاع از حقوق آنان در جامعه میسر نخواهد بود.


وجود برخی اختلافات سلیقهﺍی و جناحی نباید مانع تحمل نقدپذیری و توجه به ضرورت همدلی در خدمت به مردم شود.

 همه آنانی که ادعای دلبستگی به امام وانقلاب و جمهوری اسلامی را دارند، فارغ از اختلافات سلیقهﺍی و جناحی ، باید با پرهیز از افراط وتفریط واجتناب از خشونت وتهدید ، مصالح ومنافع انقلاب و نظام و مردم را بر منافع شخصی و جناحی ترجیح دهند.همان گونه که امام خمینی تصریح و تأکید کردهﺍند : «در نظام اسلامی ، محیط ، محیط محبت است. محیط برادری است .نه یک محیط رعب.» (9) و در یک چنین نظامی «همه ما خدمتگزار این مردم و وطن خود هستیم.» (1) زیرا «مسئله ، مسئله خدمتگزاری دولت به ملت است. نه فرمانفرمایی دولت به ملت. همین فرمانفرمایی جدا می کند شما را از ملت و ملت را از شما ، ومنشأ مفاسد زیاد  ﻣﻰشود.» (11)


منابع و مأخذ:
1. صحیفه نور. مؤسسه تنظیم ونشر آثار امام ، جلد 3، ص 36.
2. صحیفه نور، جلد 2 ، ص 164.
3. صحیفه نور، جلد 3 ، ص 43.
4. صحیفه نور ، جلد 3 ، صص 85 و86.
5. صحیفه نور ، جلد 3 ، ص 37.
6. حکومت اسلامی وولایت فقیه در اندیشه امام خمینی ، مؤسسه تنظیم ونشر آثار امام، ص 115.
7. حکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی، ص 107.
8. حکومت اسلامی و ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی، ص 108.
9. صحیفه نور ، جلد 4 ، ص 212.
10. صحیفه نور ، جلد 1 ، ص 592.
11. صحیفه نور ، جلد 8 ، ص 146.


  • دوشنبه 25 مرداد 1389-0:0

    جاب نبود !

    • جمعه 21 خرداد 1389-0:0

      سلام، خسته نباشي. فقط همين. خسته نباشي. عالي بود.......

      • دوشنبه 17 خرداد 1389-0:0

        مثل همیشه خوب وعالی بود

        • چهارشنبه 12 خرداد 1389-0:0

          خانم پروین خواستم از این طریق به شما بگویم با توجه به تجارب و دانش شما در زمینه مدیریت اجرایی در چندین موسسه و به ویژه چندین دوره عضویت شورای اسلامی بخش و شهرستان و شهر آمل آن هم با بالاترین رای انتخاباتی و چندین هزار اختلاف رای در شورای شهر آمل با نفر دوم که یک اتفاق بی نطیر بوده است انشاالله شمارا در سنگر نمایندگی مجلس شورای اسلامی در دفاع از حقوق مردم ببینیم.ضمنا از مقالات خوب شما در مازند نومه و روزنامه های جام جم و اعتماد و ایران و شرق استفاده کردم. موفق باشید.از روستای کته پشت آمل تا روستاهای دور و نزدیک آمل و تا قلب شهر آمل رد پای خدمات ارزنده شما وجود دارد. خدماتی که بعضی ها فقط وعده های تو خالیش را میدهند. شما به عنوان زنی مستقل و بدون وابستگی حزبی به چپ و راست مایه افتخار آمل هستید.

          • چهارشنبه 12 خرداد 1389-0:0

            خانم مریم پروین ممنون از مقاله زیبا شما خانم پروین که از خانمهای متدین و روشن اندیش روستایی خوب کته پشت هستند دستشان درد نکند و قلمشان پایدار.

            • مریم اکبریپاسخ به این دیدگاه 0 0
              چهارشنبه 12 خرداد 1389-0:0

              بسیاری از مشکلات جامعه ما از نشناختن اندیشه های حصرت امام و عمل نکردن به رهنمودهای ایشونه و دعواها بر سر قدرت. از خانم پروین که از خانمهای متدین و روشن اندیش و مردمی شهر آمل هستند برای این مقاله خوب تشکر میکنم.

              • یک بسیجی آملیپاسخ به این دیدگاه 0 0
                سه شنبه 11 خرداد 1389-0:0

                از خانم پروین و نگاه دقیقشان و تلاششان برای تبیین افکار و مواضع حضرت امام ممنونم.دستشان درد نکند و قلمشان پایدار.


                ©2013 APG.ir