كشف اين پيكره ها نشان مي دهد اقوام ساكن در اين منطقه 3 هزار سال پيش گاو را پرستش مي کردند.
مازندران يكي از باستاني ترين مناطق ايران محسوب مي شود. كاوش هاي باستان شناسي در اين استان نشان مي دهد كه مازندارن از 400 هزار سال پيش تاكنون محل زندگي بشر بوده و حدود 5 هزار سال پيش شهر نشيني در اين استان به شكوفايي رسيده است. گوهر تپه مازندران بزرگترين گواه اين ادعا است.
«علي ماهفروزي»، سرپرست هيات كاوش در گورهر تپه مازندران كه هم اكنون چهارمين فصل كاوش در اين محوطه را سپري مي كند با اشاره به كشف پيكره هاي گاو گفت:«در كاوش هاي باستان شناسي گوهر تپه چند پيكره گاو بدست آمد كه يكي از آنها نسبتا سالم مانده است. اين پيكره ها كه برخي از آنها را ريتون مي نامند براي انجام مراسم مذهبي مورد استفاده قرار مي گرفتند.»
ريتون نوعي پيكره سفالي با فضاي تو خالي است كه در آن مايع مقدس ريخته مي شده و در مراسم مذهبي مورد استفاده قرار مي گرفته است.
به گفته ماهفروزي، ريتون هاي كشف شده شكسته هستند اما ريتوني كه سالم مانده و از بقيه بزرگتر است، نشان مي دهد تا چه اندازه هنرمندانه ساخته شده است. ريتون ها غالبا در مكان هاي مذهبي از قبيل پرستشگاه ها مورد استفاده قرار مي گرفتند اما ريتون هاي كشف شده در گوهر تپه مازندران داخل يك پيك ( زباله داني ) درون بخشي از يك معماري كشف شده اند.
كشف مواد فرهنگي از قبيل سفال در اطراف معماري كشف شده نشان مي دهد اين ريتون ها متعلق به دوره عصر آهن ( هزاره اول پيش از ميلاد ) هستند اما تشخيص كدامين دوره عصر آهن نياز به مطالعه بيشتر ريتون ها دارد.
سرپرست هيات كاوش در گوهر تپه مازندران هم چنين با اشاره به اين نكته كه ريتون ها بازگو كننده بخشي از عقايد مردم اين منطقه در گذشته است، گفت: «ريتون ها نشان دهنده تفكر جامعه آن دوران است. اين پيكره ها نشان مي دهد كه مردم اين منطقه 3 هزار سال پپيش گاو نر و كوهان دار را پرستش مي کردند. اين احترام امروز هم درميان مردم منطقه رواج دارد. در بخش هايي از مازندران گاو هايي وجود دارند كه به آنها ورزا يا جون دكا گفته مي شود. اين گاوها كه غالبا نر هستند نماد باروري و تلاش هستند و همچنان در ميان اين مردم مورد احترامند.»
ريتون بزرگ و سالمي كه به دست آمده طولي نزديك به 30 سانتي متر، ارتفاع 12 سانتيمتر و عرضي 10 سانتي دارد. باستان شناسان معتقدند كه تاكنون چنين ريتون يا پيكره هاي در محوطه هاي باستاني مازندران كشف نشده است و در صورتي كه پرستشگاهي كه احتمالا در آن از اين ريتون ها استفاده مي شده كشف شود، احتمال يافتن ريتون هاي يا پيكره هاي ديگري نيز وجود دارد.
حفاري هاي باستان شناسي در گوهر تپه به مدت 2 ماه ادامه دارد و تلاش هيات باستان شناسي مشخص كردن شيوه هاي شهر نشيني بشر در 5000 سال پيش است كه به خوبي در گوهر تپه ديده مي شود.
گوهر تپه در 5000 سال پيش به مرحله شهر نشيني مي رسد كه مردم آن با بخش هاي مختلف استان مازندارن، گلستان و گيلان در ارتباط و تجارت بوده اند. (chn)