تعداد بازدید: 4216

توصیه به دیگران 1

يکشنبه 1 بهمن 1385-0:0

محرم در بابل

صمد صالح طبري،خبرنگار


ماه محرم الحرام ماه پيروزي حق بر باطل و غلبه خون بر شمشير، يادآور رشادت ها و ايثارگري هاي سالار و سرور آزادگان عالم حضرت حسين بن علي (ع) و ياران وفادارش است.
تكيه ها، حسينيه و مساجد شهرستان بابل در ماه محرم شاهد پرشورترين صحنه هاي عزاداري و نوحه خواني در رثاي سرور شهيدان حضرت امام حسين (ع) سومين ستاره تابناك آسمان امامت و ولايت مي باشد.


در دهه اول ماه محرم اين عزاداري ها همه شب با شكوه خاصي بعد از اقامه نماز مغرب و عشا آغاز مي شود. پس از سخنراني روحانيان و وعاظ و مراسم سينه زني و كرب زني اين آيين ها با اطعام گسترده عزاداران و اهالي محل پايان مي يابد.


هزينه هاي برپايي اين آيين هاي مذهبي و اطعام سوگواران و عزاداران حسيني از محل موقوفات و كمك هاي مردمي تامين و پرداخت مي شود.


در شب و روز هفتم ماه محرم مردم عزادار و سوگوار و هيات هاي عزادار محلات در تكايا و سقاتالارهاي اين شهرستان از جمله پيرعلم، امامزاده قاسم، كيجا تكيه، ابوالحسن كلا، شياده، شهيد آباد، لنگور مقري كلا و ساير سقاتالارهاي روستاها آيين هاي ويژه سنتي هفتم محرم را كه منتسب به حضرت باب الحوائج حضرت ابوالفضل العباس (ع) است با شكوه خاصي به جاي مي آورند.


براساس يك سنت جاري، مردم سوگوار و هيات هاي عزادار بابل به انگيزه مصادف شدن روز هفتم محرم با مسدود شدن آب بر روي اصحاب با وفاي امام حسين (ع)، و به ياد سقاي تشنه لب كربلا، با تجمع در اين اماكن متبرك و روحاني، براي رفع حاجات خود و برآورده شدن مشكلات و شفاي عاجل بيماران، آيين هاي نذر و نياز و توسل را به جاي مي آورند. آنان با خيرات كردن چاي، شير، شربت و حلوا و نان هاي قندي و سوخاري بين عزاداران و قرباني كردن گوسفند در اين مكان ها به سوگ نشسته و خاطره جانبازي ها و رشادت هاي سالار دشت ني نوا حضرت ابوالفضل علم دار و حماسه سازان عاشورا را گرامي مي دارند.


در روزهاي تاسوعا و عاشوراي حسيني اين عزاداري ها با مجالس وعظ و تعزيه و دسته روي به اوج خود مي رسد و مردم با پوشيدن جامه هاي سياه با حُزن و اندوه خاصي در سطح تكايا و مكان هاي مذهبي محلات شهر و روستا تجمع كرده و با دسته روي از هر محله به ساير محلات و روستاهاي همجوار عزاداري مي كنند.
دسته هاي عزادار شامل سينه زنان، زنجير زنان و كرب زنان در سطح شهر بابل با عبور از محلات در مقابل مسجد يا تكيه هر محله عزاداري مي كنند. اين آيين در محوطه و صحن امامزاده قاسم و تكيه پير علم بابل از ويژگي خاصي برخوردار است عزاداران در اين مراسم علاقه مندي و پاي بندي خود را به ساحت مقدس خاندان عصمت و طهارت ابراز مي دارند.


در كنار مرثيه خواني، سينه زني و زنجير زني و كرب زني هيات هاي عزادار كه كرب شامل دو قطعه كوچك چوبي است كه در كف دستان قرار مي گيرد و با خواندن اشعار مداحان به صورت دو ضرب، سه ضرب و هفت ضرب و چند ضرب به هم كوبيده مي شود كه حكايت از حزن و اندوه است، آيين هاي ديگري همچون پرده خواني، شامل پارچه هاي پرده اي از نقاشي صحنه هاي درگيري ظهر عاشورا و تصاوير سربازان و افراد شركت كننده در نبرد حق عليه باطل و اشقياء و اتقياء و ظلم و ستمي كه بر امام حسين (ع) و اصحاب باوفايش كه توسط نقال روايت مي شود و نيز آيين نمايشي تعزيه كه از مشتاقان زيادي بويژه بين عامه برخوردار است انجام مي گيرد.


تعزيه يك آيين نمايشي مذهبي است كه ابتدا به منظور همدردي براي سالار و سرور شهيدان عالم حضرت حسين بن علي (ع) و تشريح وقايع شهادت آن امام همام و ياران وفادارش به وجود آمده بود كه به صورت روضه خواني در منازل شخصي برگزار مي شد. بعدها در تكايا و مكان هاي مذهبي و سقاتالارها ادامه يافت، تا در نهايت تبديل به تعزيه نمايشي شد.


معمولا هر تعزيه از 10 الي 15 بازيگر و چند نوازنده طبل و شيپور و قره ني و سنج و دهل تشكيل مي شود كه در مواقع ضروري داستان، تعزيه خوانان را ياري مي دهند.


تعزيه به علت نمايشي بودن و درك و صريح آن همواره مورد اقبال عموم مردم قرار دارد. اين سنت ضمن زنده نگاه داشتن خاطره حماسه سازان عاشورا، شخصيت ارزنده و ارزشمند آنها را نيز در اذهان مردم مقدس و پويا مي دارد. از يازدهم محرم آيين هاي سخنراني و وعظ و تعزيه در حسينيه ها و تكايا و زينبيه ها و منازل مردم و مشتاقان اهل بيت به تلاوت تا پايان ماه محرم و ماه صفر ادامه مي يابد. برخي از اين آيين ها صبح زود پس از اقامه نماز صبح و برخي در عصر قبل از اذان مغرب برگزار مي شود و مدت اين روضه خواني ها يك هفته تا ده روز مي باشد. و بر سر در منازلي كه مداحي و سخنراني در ماه محرم در آن برگزار مي شود بيرق ها و پارچه هايي از مجلس عزاداري امام حسين (ع) به چشم مي خورد.

(برگرفته از كتاب بابل،تهران:روز،1376)



©2013 APG.ir