مازندنومه، سرویس فرهنگی‌وهنری: برگزاری کنسرت‌های موسیقی در ایران، به ویژه در شهرستان‌ها همواره فراز و نشیب ها و دشواری های خود را دارد؛ از مشکلات مربوط به مجوز بگیرید تا هزينه اجاره‌ سالن‌ها و مشکلات ریز و درشتی که رمق برگزار کنندهها را می گیرد. اما یک سئوال: برگزارکننده واقعی کنسرت‌ها چه کسانی هستند و سود اصلی به جیب چه کسانی واریز می شود!؟

در میان واحدهای مختلف معاونت هنری اداره کل ارشاد، واحد موسیقی پرچالش‌تر است که زیر نظر معاون و کارشناس هنری فعالیت می‌کند. برگزاری کنسرت‌ها را ارشاد به شرکت‌ها و موسسه‌های فرهنگی و هنری واگذار کرده که از این اداره کل مجوز فعالیت گرفته‌اند. این موسسات علاوه بر اجرای کنسرت به آموزش و تولید آثار هنری نیز مشغولند.

در مازندران نزدیک به 20 شرکت و موسسه در زمینه آموزش، تولید آلبوم و برگزاری کنسرت موسیقی مجوز رسمی دارند. طبق آیین نامه، دستور العمل‌ها و  بخش‌نامه‌های وزارت ارشاد، کاملاً مشخص است که کدام شرکت‌ها می‌توانند به برگزاری کنسرت اقدام کنند.

روند رسمی برگزاری کنسرت در مازندران و سایر استان ها چنین است: شرکت های فرهنگی و هنری ابتدا در شهرستان‌های خود درخواست مجوز می کنند. پس از بررسی درخواست، با توجه به نظر رئیس ارشاد و مراجعی چون شورای تامین، اداره اماکن و حتی امام جمعه شهر مورد نظر، جمع بندی صورت گرفته و در نهایت اگر نظر مثبت باشد، درخواست کنسرت به اداره کل ارشاد استان ارجاع داده می شود.

در دادن مجوز کنسرت، مهم است که: 1-خواننده و اعضای گروه چه کسانی هستند؟ 2-موسیقی پاپ است یا سنتی و محلی؟ 3-تاریخ برگزاری چه وقت است و با مناسبت های مذهبی تداخل نداشته باشد. 4-شرکت درخواست کننده پیشینه منفی نداشته باشد. 5- نهادهای خاص مانند شورای فرهنگ عمومی، اماکن، امام جمعه و شورای تامین نظر منفی نداشته باشند.

این‌ها البته یک روی برگزاری کنسرت هاست که هرچند نفس‌گیر است، ولی موسسه های فرهنگی و هنری با آن کنار آمده اند. مشکل اصلی از این جا به بعد است. یعنی گرفتن سالن اجرا که حداقل در مازندران در اختیار افرادی خاص است.

سالن‌هایی که بتوانند کنسرت را در مازندران پوشش دهند محدود هستند. کارشناسان ارشاد پیش از برگزاری کنسرت، سالن را از نظر ایمنی بررسی می‌کنند تا برای مردم مشکلی ایجاد نشود.

از این مرحله به بعد -وقتی مجوز رسمی برگزاری کنسرت صادر شد- افرادی حضور دارند که با نام‌هایی چون سرمایه‌گذار یا تهیه‌کننده کنسرت، با برگزارکننده واقعی روبه رو می شوند.

شاید کمتر کسی بداند که در مازندران چند نفر معدود که گفته می شود 3 تا 4 نفر هستند -با نام و نشان مشخص- پشت صحنه تمام کنسرت های پردرآمد قرار دارند. این افراد که در واقع منتفع اصلی و مافیای موسیقی هستند، هر سالنی را که قابلیت و ظرفیت اجرای کنسرت دارد –از گلوگاه تا رامسر- به طور سالانه از پیش اجاره کرده اند!

حالا این شرکت ها و موسسات مجوز دار که از هفت‌خوان سخت گرفتن مجوز گذشته اند باید به یکی از این 3 نفر مراجعه کنند تا با آن‌ها قرارداد بسته، سالن را اجاره کنند.

این افراد در پوشش سرمایه‌گذار یا تهیه کننده کنسرت، به ازای تعداد صندلی و ظرفیت سالن، از شرکت‌های فرهنگی و هنری پول دریافت می کنند.

به عبارت دیگر این چند نفر سالن‌هایی را که ظرفیت بالا و درآمدزایی تضمین شده دارد، از سالن های دولتی تا سالن های ورزشی و... یک‌سره و با قیمت کم از صاحبان و متولیان خصوصی یا دولتی، اجاره کرده، بعد به هر قیمت که بخواهند در طول سال اجاره می دهند! این می شود که سود اصلی کنسرت‌ها به جای موسسات فرهنگی، با این پول‌شویی جیب مافیارا پر می‌کند.
 
سیاست ارشاد این است که موسسات رسمی تحت پوشش از کنسرت درآمدهایی داشته باشند و بتوانند از قِبَل آن به آموزش و تولید آلبوم بپردازند. اما سود واقعی و اصلی به دلال‌ها می رسد.

این دلالان و در واقع پول‌شویان، ارتباط خوب و نزدیکی با دستگاه های اجرایی و شخصیت‌های سیاسی شهرستانی، استانی و حتی وزارتخانه دارند و بارها مشاهده شده برای رسیدن به اهداف‌شان، حتی استانداران، مدیران کل و نماینده های مجلس را واسطه قرار می دهند تا آن‌ها تلفن کرده، اداره کل ارشاد را تحت فشار قرار دهند و این گونه به خواسته‌های‌شان برسند.

سال گذشته 155 کنسرت موسیقی در مازندران برگزار شد. 115 کنسرت پاپ، 24 کنسرت سنتی، 13 کنسرت محلی، 2 کنسرت کلاسیک و 1 کنسرت ویژه کودکان.

در سال 1398 نیز تا کنون 64 کنسرت در سراسر استان برگزار شده که 54 مورد آن پاپ بوده است.

اگر قیمت بلیت کنسرت پاپ را 100 هزار تومان و ظرفیت سالن را 800 نفر در نظر بگیریم، بدون احتساب حمایت‌های مالی اسپانسران، هر کنسرت حداقل 80 میلیون تومان بلیت‌فروشی داشته است.

بر اساس بررسی مازندنومه، در سال 97 بیش از 8 میلیارد تومان پول در کنسرت‌های استان مازندران جابه جا شده است. این مبلغ کلان به جیب موسسات موسیقی رفته یا خواننده و نوازنده؟ پاسخ را حالا خوانندگان این گزارش به راحتی می‌توانند حدس بزنند.

سیاست جدید معاونت هنری اداره کل ارشاد مازندران این است که به ازای هر کنسرت پاپ که برگشت سرمایه تضمین شده دارد، برای حمایت از موسیقی اصیل، یک کنسرت سنتی یا محلی هم برگزار شود. اما این افراد علاقه‌ای به برگزاری کنسرت های محلی و سنتی نشان نمی‌دهند.
 
همین عید فطر امسال چندین درخواست اجرای موسیقی پاپ در شهرهای مختلف، به اداره کل ارشاد مازندران رسید. اما مافیا و دلالان، اداره‌کل را تحت فشار قرار دادند تا از برگزاری کنسرت محلی شانه خالی کنند و البته موفق هم شدند.

با این وضعیت آینده موسیقی آیینی، محلی و سنتی مشخص است. کنسرت‌های پاپ برای نشاط دهک‌های بالا و پردرآمد جامعه برگزار می‌شود، اما کمتر کسی برای ترویج موسیقی ایرانی و مازندرانی پا پیش می گذارد و برای نشاط اقشار کمتر برخوردار جامعه دل می سوزاند.

با طعمه‌گذاری های مالی و اعمال نفوذ سیاسیون، علاوه بر این که مافیای موسیقی در استان هر روز فربه‌تر می شود، منزلت یک اداره کل و اجرای درست و منطقی سیاست‌های ارشاد در حوزه موسیقی هم به هیچ انگاشته می‌شود.